تفسیر و معنی غزل شماره 2 حافظ – صلاح کار کجا و من خراب کجا
صلاح کار کجا و من خراب کجا
ببین تفاوت ره کز کجاست تا به کجا
دلم ز صومعه بگرفت و خرقه سالوس
کجاست دیر مغان و شراب ناب کجا
چه نسبت است به رندی صلاح و تقوا را
سماع وعظ کجا نغمه رباب کجا
ز روی دوست دل دشمنان چه دریابد
چراغ مرده کجا شمع آفتاب کجا
چو کحل بینش ما خاک آستان شماست
کجا رویم بفرما از این جناب کجا
مبین به سیب زنخدان که چاه در راه است
کجا همی‌روی ای دل بدین شتاب کجا
بشد که یاد خوشش باد روزگار وصال
خود آن کرشمه کجا رفت و آن عتاب کجا
قرار و خواب ز حافظ طمع مدار ای دوست
قرار چیست صبوری کدام و خواب کجا
تفسیر و معنی غزل شماره 2 حافظ
مصلحت کار انسان را جز خدا کسی نمی داند و گاهی نفع تو در آن اموری است که اتفاق می افتد نه آنچه که تو انتظارش را داری. بدان که هر صورت زیبایی، سیرت زیبا ندارد و گاهی پشت این زیبایی های ظاهری دامهایی نهفته است که انسان را اسیر خود می کند. هر کسی معنای عشق و محبت را نمی فهمد، پس در انتخاب مسیر زندگی خود تا آنجا که می توانی دقت و حوصله به خرج بده زیرا عجله در کارها جز پشیمانی سودی نخواهد داشت.
نتیجه تفال شما به دیوان حافظ
- مصلحت طلبی و سود جویی فردی را کنار بگذار و مصممانه و بدون تردید وارد عمل شو و با توکل به خدا انجام بده که حتما پیروز می شوی.
- نشست و برخاست با شما لذت آور است زیرا دلی پاک و قلبی مهربان و روحی با صفا داری و در مورد همه مردم خیرخواهانه فکر می کنی و از ریا و تزویر مردم رنج می بری. به شما توصیه می کنم توجهی به سخنان دیگران که حسود هستند، نکن بلکه با نزدیکترین فرد مشورت کن و آنگاه دست به اقدام بزن که شاهد موفقیت و پیروزی در چند قدمی شماست.
- حضرت حافظ در بیت آخر شما را نصیحت میکند که ایام وصال گذشت. یادش بخیر و گرامی باد. ناز و شیوه معشوقانه یار و محبوب چه شده است. درشت خویی و سرزنش وی کجاست که خواستار آن هستم. در حقیقت حافظ به شما می گوید یاد گذشته فایده ای ندارد. به فکر حال و اقدام در تصاحب قلب او باش که شما در این کار استاد استادان هستید.
- از ریاکاران هراس و ترسی نداشته باشید. بلکه دو نفر از دوستان و آشنایان که دارای قدی بلند و موهای کوتاه و رنگ کرده هستند، به شما حسادت می ورزند. از آنها برحذر باشید و به سخنان آنها گوش ندهید .
- به پدر و مادر هر چه می توانی مهربانی کن. نذری برای اینکار خیر انجام بده و سوره مبارکه النباء را از آیه ۱ تا ۲۰ با حضور قلب بخوان.
- اجرای این نیت قدری وقت می برد ولی با صبر و توکل بر خدا حتمی است و جای نگرانی نیست.
- بدانکه برنده هنگامی که می بیند راهی را که در پیش گرفته با مسیر زندگانی او سازگار نیست، هراسی از ترک کردن آن ندارد اما بازنده نیمه راهی را در پیش گرفته و به آن ادامه می دهد و اهمیتی نمی دهد که به کجا ختم می شود.
- بیت دوم غزل چه زیبا به شما میگوید: پارسایی و پرهیزگاری زاهدان با وارستگی و قلندری نسبتی و پیوندی ندارد. میان شنیدن پند واعظ و گوش دادن به آواز موسیقی، فرق بسیار است. از طنازی و ملاحت خود برای زندگی بهتر و مهر و محبت به دیگران بهره بگیر، نه آزار دیگران. زیرا شما انسان موفقی هستید.
- از پیش آمد ناگوار قبلی ناراحت نباشید زیرا شکست، پل پیروزی است. بنابراین به زودی به خواسته خود خواهید رسید و از وسواس و تردید دست بردارید.
برای گرفتن دوباره فال حافظ کلیک کنید
توضیحات غزل شماره 2 حافظ
تفسیر بیت اول: یار به فکر آرایش و اصلاح خود است ام من به فکر باده نوشی و مستی . هیچ مناسبتی بین من و یار نیست . مصراع دوم همین معنی را تایید می کند و می گوید : بین طریق عشق و طریق زهد تنافی وجود دارد . [ صلاح کار = عمل صالح و نیک . خراب = سرخوش و مست
تفسیر بیت دوم: دلم از صومعه و از خرقه ریا زده شد یعنی از هر دو این ها بیزارم . کجاست دیر مغان ؟ یعنی میخانه و شراب خالص و صاف کجاست . یعنی این که از زرق و ریا بیزارم و از ظاهر سازی نفرت دارم . سلوک طریق عشق و رندی را می خواهم . [ صومعه = در اصل عبادتگاه نصارا بوده ولی بعدها مطلقاََ به عبادتگاه اطلاق شد . دلم بگرفت = متنفرم و بیزارم . خرقه سالوس = خرقه ریا . ناب = خالص و صافی ]
تفسیر بیت سوم: این بیت مضمون بیت اول را تایید می کند و می گوید : چه مناسبت دارد باده نوشی با صلاح و تقوی . استماع وعظ کجا و شنیدن ساز کجا . چون این دو با هم سازگار نیستند .
تفسیر بیت چهارم: از روی دوست ، خاطر دشمنان چه دریابد یعنی دشمنان از روی دوست نور و صفا کسب نمی کنند . مصراع دوم را مثل قرار داده و می فرماید : آتش خاموش شمع کجا و شمع آفتاب کجا . یعنی همانطور که شمع خاموش از خورشید نور و ضیا کسب نمی کند . دل افسرده دشمنان هم از روی جانان کسب نور و ضیا نکند . [ دریابد = فهمیدن ، یابیدن و یافتن مطلقاََ به معنای پیدا کردن است ولی اگر به اول هر یک از آنها ، پیشوند «در» اضافه گردد . معنای فهمیدن می دهند . چراغ = آتش پاره ای که در فتیله شمع می سوزد . و لفظ مرده اگر در مورد آتش بکار رود به معنای خاموش است ]
تفسیر بیت پنجم: چون خاک آستان شما سُرمه چشم ما است . بفرمایید که از این پیشگاه کجا رویم . یعنی تا چشم باز کردیم این پیشگاه را دیدیم و تا روز مرگ هم ملازم همین درگاهیم و غیر از این جا به جای دیگر نمی رویم . [ کحل = سُرمه . بینش = دیدن و بصر . آستان = درگاه ]
تفسیر بیت ششم: ای دل به سیب زنخدان جانان فریفته مشو که آن در سر راهش چاهی است . خطاب به دل گوید : ای دل با این عجله کجا می روی . شتاب مکن و با تمکین و تأمل برو که به چاه نیفتی والّا زندانی ابد می شوی . چون زنجیرهای زلف جانان زندان و حبس خانه دل هاست . هر کس که گرفتار شد دیگر خلاصی ندارد پس اگر می خواهی گرفتار نشوی و اسیر عشق جانان نگردی به آن چیزها التفات و توجه نداشته باش . [ سیب زنخدان = زقن را گویند ، گودی در چانه که شعرا آن را به سیب و به ، تشبیه کرده اند . چاه = در اینجا به معنای چاه عمیق واقعی نیست ]
تفسیر بیت هفتم: روزگار وصال رفت . ذکرش به خیر باد . آن حرکات موزون و آن شیوه های مقبول و مطبوع جانان کجا رفت و آن عتاب های محبوبانه آن زمان چطور شد . [ بشد = رفت . یاد = ذکر و به خاطر آوردن . کرشمه = حرکات موزونی که از چشم و ابرو صادر مشود ، ناز و عشوه . عتاب = سرزنش ]
تفسیر بیت هشتم: ای جانان از حافظ طمع و توقع قرار و صبر و خواب نداشته باش . قرار چیست و خواب کدام است و صبر کجاست ؟ مراد این است که خواب و آرامش در مقام صبر است . در مقام عشق این ها مفهومی ندارد . یعنی عاشق از این ها برکنار است . [ طمع مدار = آرزو مکن ]
